W sadzie bardzo ważna jest szybka kontrola jakości owoców. Jak wskazują raporty, nawet połowa owoców na rynku zawiera pozostałości pestycydów. Naszym celem w projekcie EkoSad było stworzenie mobilnego urządzenia, które pozwala sadownikom „na miejscu” i w czasie rzeczywistym sprawdzić, czy na jabłoni (liściach i owocach) nie ma niepożądanych chemikaliów. Urządzenie działa in-situ, czyli bezpośrednio w sadzie, oraz on-line – daje wynik natychmiastowo, bez potrzeby zabierania próbek do laboratorium. Dzięki temu ogrodnicy mogą szybko reagować na zagrożenia, a konsumenci zyskują pewność, że ich jabłka są bezpieczne.
Główne założenia projektowe
- Mobilność i prostota: Sprzęt musi być lekki i zasilany akumulatorowo, by łatwo go przenosić po sadzie. Umieściliśmy go na niewielkim statywie lub uchwycie, co ułatwia zmianę pozycji pomiarowej.
- Odporność na warunki polowe: Komponenty muszą wytrzymać pracę w pełnym słońcu, silnym wietrze czy wilgoci. Obudowa głowicy pomiarowej jest szczelna i chroni części optyczne przed kurzem oraz kroplami wody.
- Natychmiastowy odczyt: Po przyłożeniu głowicy do liścia lub owocu urządzenie natychmiast rejestruje fluorescencję i analizuje dane. Wynik (poziom sygnału wskazujący obecność pestycydów) wyświetlany jest na ekranie laptopa lub tabletu podłączonego do spektrometru.
Nasza głowica pomiarowa, zwana sondą, osadzona jest na elastycznym wysięgniku. Wykorzystaliśmy włókna światłowodowe (światłowody PMMA) do prowadzenia światła wzbudzającego oraz odbioru sygnału fluorescencyjnego. Głowica mierzy bezdotykowo – przylega do powierzchni liścia lub owocu przez cienką, przezroczystą folię ochronną, co nie uszkadza rośliny. Opracowaliśmy optymalną odległość między źródłem światła a detektorem, tak aby sygnał był wystarczająco silny, a jednocześnie nie dochodziło do prześwietlenia.
